Woda jako niezbędny składnik dla życia każdego organizmu jest poddawana rozmaitym procesom uzdatniania, tak by mogła służyć różnym celom. Najbardziej rozpoznawalne rodzaje to woda destylowana i demineralizowana. Chociaż obie są często używane zamiennie, w rzeczywistości są to dwa różne produkty z różnymi przeznaczeniami. W niniejszym artykule zbadamy, czym jest woda destylowana, czym jest woda demineralizowana, czym różni się jedna od drugiej i kiedy każda z nich może się przydać.
Czym jest woda destylowana?
To rodzaj wody, której proces produkcji polega na destylacji, czyli wrzeniu, a następnie kondensacji pary wodnej. Jest to efektywny sposób na usunięcie niemal wszystkich zanieczyszczeń, takich jak niewidoczne drobinki, bakterie i minerały, które mogą znaleźć się w wodzie z kranu. Jest to czysta woda, wykorzystywana często w medycynie, kosmetyce czy przemyśle — tam, gdzie potrzebna jest woda o wysokim stopniu czystości.
Woda destylowana może służyć do wielu celów. Jako że jest wolna od zanieczyszczeń i minerałów, znajduje zastosowanie w laboratoriach, gdzie precyzyjne wyniki wymagają stosowania najczystszych możliwych substancji. Korzysta z niej również przemysł kosmetyczny, farmaceutyczny czy spożywczy.
Często jest też wykorzystywana do celów domowych — jest idealną wodą do uzupełnienia żelazek parowych, napełniania akwarium, a i z powodzeniem zastąpi płyn chłodniczy w chłodnicy samochodu. W przeciwnym wypadku minerały zawarte w wodzie z kranu mogłyby zniszczyć te urządzenia lub zakłócić delikatną równowagę ekosystemów.
Czym jest woda demineralizowana?
Woda demineralizowana natomiast, to woda pozbawiana soli mineralnych przez proces zwany demineralizacją. Oznacza to, że woda ta ma zostać pozbawiona minerałów, takich jak wapń czy magnez; tak więc jest to wybiórczy proces, przeciwnie do destylacji, która usuwa niemal wszystko, co znajduje się w wodzie. Woda demineralizowana jest często stosowana tam, gdzie minerały mogłyby zakłócić działanie sprzętów lub urządzeń.
Proces demineralizacji polega na przepuszczeniu wody przez szereg żywic wymiennych, które wiążą z sobą różne jony mineralne. W efekcie tego procesu powstaje woda o neutralnym pH, która jest bardziej bezpieczna dla sprzętów, które mogą być uszkodzone przez obecność minerałów.
Na co dzień woda demineralizowana znajduje zastosowanie między innymi jako płyn do spryskiwaczy w samochodach, ponadto jest wykorzystywana w wielu gałęziach przemysłu przy produkcji bombek choinkowych i tworzenia luster kryształowych.
Różnica pomiędzy wodą destylowaną a demineralizowaną — procesy uzdatniania
Choć woda destylowana i demineralizowana mogą wydawać się podobne, kluczowa różnica między nimi polega na procesie, który jest stosowany do ich uzyskania, jak i składzie końcowym. Destylacja jest procesem, który pozwala usunąć niemal wszystko, co jest obecne w zwykłej wodzie, w tym minerały. Dlatego woda destylowana jest zazwyczaj czystsza niż woda demineralizowana.
Demineralizacja wody polega na usuwaniu konkretnych minerałów, co oznacza, że niektóre inne substancje, takie jak bakterie, mogą pozostać. Dlatego woda demineralizowana nie jest tak czysta jak destylowana i zazwyczaj jest tańsza w produkcji.
Różnica pomiędzy tymi dwoma typami wody jest również widoczna w ich zastosowaniach. Woda destylowana jest używana tam, gdzie istnieje potrzeba wykorzystania bardzo czystego płynu, bez szkodliwych substancji, związków chemicznych, czy zanieczyszczeń organicznych. Znajdzie więc szerokie zastosowanie w laboratoriach przy produkcji kosmetyków oraz przemyśle farmaceutycznym. Z kolei woda demineralizowana jest idealna tam, gdzie obecność minerałów mogłaby negatywnie wpływać na działanie urządzeń, jak w silnikach czy radiatorach. Oczyszczona woda dobrze sprawdzi się również w domowych nawilżaczach powietrza.
Zastosowanie wody destylowanej i demineralizowanej
Proces destylacji polega na podgrzaniu wody do temperatury 100 stopni Celsjusza i skropleniu pary wodnej. W kolejnym kroku jest ona zbierana i schładzana tak, aby powstała woda oczyszczona. Woda destylowana jest więc pozbawiona soli mineralnych oraz wszelkich zanieczyszczeń, dlatego też jest płynem najczęściej wykorzystywanym w laboratoriach. Oprócz tego jest używana na skalę przemysłową, zarówno w wielkich zakładach, jak i przy mniejszych produkcjach. Dobrym przykładem są procesy chłodzenia, gdzie obecność soli mineralnych mogłaby prowadzić do osadzania się kamienia w maszynach i zbiornikach.
Z drugiej strony, demineralizacja polega na usuwaniu minerałów z wody poprzez odwróconą osmozę, wymianę jonową albo mikrofiltrację roztworów. Podobnie jak woda destylowana, demineralizowana jest również używana w laboratoriach i przemyśle. Ma jeszcze szersze zastosowanie, na przykład w akwariach, gdzie potrzebna jest woda lepszej jakości, a obecność niektórych minerałów i metali ciężkich mogłaby szkodzić rybom.
Czy woda destylowana i woda demineralizowana są zdatne do spożycia?
Oba rodzaje wody są wolne od szkodliwych zanieczyszczeń. Wiele osób jednak zastanawia się, czy są one właściwe do spożycia. Technicznie rzecz biorąc, mogą być bezpieczne do spożycia, ale nie są zalecane jako główne źródło nawodnienia. Czynnikiem, który stawia pod znakiem zapytania spożywanie tych wód, jest brak minerałów, które są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zwłaszcza w przypadku regularnego spożywania wody destylowanej, może dojść do niedoborów minerałów w organizmie.
Istnieją badania, które sugerują, że spożywanie wody demineralizowanej może wpływać negatywnie na układ pokarmowy i prowadzić do osłabienia układu immunologicznego. Dlatego zawsze zaleca się konsultację z lekarzem przed wprowadzeniem do diety jakichkolwiek nowych elementów, w tym różnych rodzajów przetworzonej wody.
Kiedy warto wybrać wodę destylowaną, a kiedy demineralizowaną
Podczas wyboru między wodą destylowaną a demineralizowaną, kluczową rolę odgrywa cel, do którego ma być wykorzystana. Jeżeli zapotrzebowanie dotyczy najwyższego stopnia czystości, na przykład do celów laboratoryjnych, wtedy zalecana jest woda destylowana. Z powodu braku jakichkolwiek soli mineralnych, woda ta jest często warunkiem do przeprowadzenia niektórych doświadczeń naukowych, które wymagają najwyższych standardów czystości.
Zaś kiedy zależy nam na wysokiej jakości wody, ale nie musi ona spełniać tak rygorystycznych wymagań, jak w przypadku wody destylowanej, wtedy można wybierać wodę demineralizowaną. Może ona znaleźć zastosowanie w przemyśle, w zawodach technicznych, jak również w wielu przedmiotach użytku codziennego.
